Rolnicy, VAT i pewne biblijne powiedzenie

Wielu z Was zapewne kojarzy sytuację z biblijnej uczty Baltazara, gdzie na ścianie pojawił się napis: „mene, mene, tekel, ufarsin”, co w przekładzie na polski znaczy: policzone, zważone, podzielone. Ok, ale co to ma wspólnego z podatkiem VAT…? Powiem tak: w niektórych przypadkach nawet całkiem sporo.

 

Rolnik rozlicza VAT

Chyba większość rolników, którzy zgłosili się do podatku VAT, zdecydowała się na ten krok licząc na spore zwroty VAT-u w gotówce z uwagi na zakupy paliwa oraz na odpisy VAT od zakupionego sprzętu i materiałów budowlanych (zazwyczaj opodatkowanych stawką 23%). Jednak nie zawsze jest kolorowo i czasem okazuje się, że VAT u rolników ma także swoją ciemną stronę, o czym świadczy pewna historia wprost z podwarszawskiego zagłębia sadowniczego.

Naczelnik jednego z podwarszawskich Urzędów Skarbowych postanowił w 2016 roku przeprowadzić kontrolę u podatnika zgłoszonego do podatku VAT, który prowadził działalność rolniczą w zakresie gospodarstwa sadowniczego. W trakcie tej kontroli zweryfikowano ewidencję sprzedaży oraz ewidencję zakupów. W protokole pokontrolnym, a następnie w decyzjach 1 instancji, zakwestionowano rzetelność ewidencji sprzedaży. Powód? Według organu podatkowego, zadeklarowana sprzedaż opodatkowana była o co najmniej połowę zaniżona! Tak, dobrze przeczytaliście: o połowę, czyli grubo. Po ciężkich bojach stoczonych przez podatnika, skarbówka postanowiła dopuścić dowód z opinii biegłej z zakresu ogrodnictwa. Sukces…? No więc właśnie niekoniecznie…

 

 

Wyliczenia strat w praktyce, czyli biegli w akcji

Biegła dokonała wizji lokalnej sadów oraz przeanalizowała zaświadczenia o pomocy dla rolnika z uwagi na susze, podtopienia i inne klęski żywiołowe. Z wyliczeń wyszło jej, że z dwóch obszarów, na których rolnik gospodarował, 4500 drzewek wymarzło, a część była świeżo zasadzonych. Na podstawie danych statystycznych biegła obliczyła więc, jaki powinien być plon z gospodarstwa rolnego i jaka ilość owoców powinna być opodatkowana podatkiem VAT. Rolnik posiadał jabłka, grusze i śliwki w sadzie.

 

Opinia biegłej kontra stanowisko rolnika

Przy sporządzaniu opinii na swoje nieszczęście (a to daje nadzieję rolnikowi na uwzględnienie skargi do WSA) biegła jako źródło wiedzy wskazała m.in. specjalistyczne „konsultacje z doświadczonymi sadownikami”, bez powołania nazwisk i danych tych sadowników. Biegła odrzucając plony wskutek wycięcia sadu po jego częściowym wymarznięciu, przyjęła, że drzewka nie przemarznięte, które były w sąsiedztwie wymarzniętych, owocowały tak samo, jakby nie doszło do przemarznięć. Rolnik nie mógł się z tym zgodzić i wskazywał, że biegła nie posiada kwalifikacji oraz że jest specjalistką z zakresu ogrodnictwa, a nie sadownictwa. Wskazywał również na brak oceny, jaki był rozmiar szkód w innych drzewkach, niż te objęte szkodą całkowitą. Według rolnika przyjęty współczynnik strat na poziomie:

– 2 % odpady,

– 10% owoce niehandlowe,

– 3% ubytki w przechowalni,

jako maksymalny wskaźnik korekty sprzedaży nie odpowiada rzeczywistości, gdyż przyjęte założenia nie odzwierciedlają warunków glebowych, atmosferycznych i normalnego funkcjonowania gospodarstwa. Inaczej mówiąc: biegła wyliczyła bardzo małe straty, podczas gdy rzeczywistość rolnicza była znacznie gorsza (tzn. strat było o wiele więcej).

 

 

Rolnik bez wsparcia kontra urzędnicy skarbowi

Niestety, dzisiejszy bohater popełnił już na wstępie bardzo poważny błąd: występował sam i nie będąc przygotowanym stawił się na wezwanie do Urzędu Skarbowego. Tam go przesłuchano w charakterze strony – padły pytania na temat historii gospodarstwa, zbiorów i produkcji rolnej oraz sprzedaży. No i niestety, ale nasz rolnik przybił sobie sam gwóźdź do trumny, używając nieprecyzyjnych sformułowań o wysokości zbiorów i generalnych pojęć o wysokości sprzedaży i stratach w uprawach. No a jak tak, to przyklepano mu, że zbiory w danym roku miał w okresie późne lato / jesień, a sprzedawał je głownie w następnym roku podatkowym. W ten sposób produkcję z 2011 roku przerzucono jako sprzedaż do 2012 roku i analogicznie w kolejnych okresach, obejmując częścią decyzji zasadniczo kres objęty przedawnieniem (2012 i 2013).

 

No to dopłacisz Pan podatek…

Na podstawie opinii wspomnianej już biegłej, Urząd Skarbowy doszedł do wniosku, że blisko połowa produkcji sadownika była sprzedawana bez ewidencjonowania sprzedaży. Połowa! Skutek? Okres objęty kontrolą (2011-2015) doprowadził do naliczenia nieuwzględnionego VAT-u należnego w kwocie blisko 300 000 złotych. Do tego dodajmy odsetki i prawdopodobną grzywnę w sprawie karnoskarbowej… Czyli po prostu podatkowa Apokalipsa (trzymając się biblijnych klimatów).

 

Przedawnienie? Zapomnij!

O czym jeszcze warto wspomnieć to to, że decyzje Dyrektora Izby Administracji Skarbowej były osobiście zawożone przez pracowników Izby Administracji Skarbowej do domu do podatnika w dniu 27 i 30 grudnia 2019 roku. Uprzejmość urzędników…? A skąd – chodziło o to, żeby przypadkiem nie doszło do przedawnienia wskutek doręczenia decyzji po 1 stycznia 2020 roku.

Po decyzji dyrektora Izby Administracji Skarbowej utrzymującej w mocy decyzję organu I instancji, rolnik wynajął doświadczonego prawnika (jakby ktoś takiego potrzebował, to proszę śmiało pisać) i sprawa trafiła do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Problem w tym, że prawnik ten został wynajęty 3 dni przed wydaniem decyzji przez organ odwoławczy, więc zasadniczo nie mógł już z tym tematem nic zrobić na tym etapie – oprócz zarzutów formalnych, rzecz jasna.

 

 

Kontrola podatkowa – jak się zachować, o czym pamiętać?

A jeśli nas już dopadnie biblijna plaga – wróć – kontrola podatkowa…? Wtedy dobrze jest pamiętać o kilku rzeczach:

  • Jeśli sprawa wygląda na poważną, to do Urzędu Skarbowego nigdy nie idziemy sami. Naprawdę zainwestowanie tych paru złotych we wsparcie adwokata, radcy prawnego, czy doradcy podatkowego, może się nam zwrócić stukrotnie (albo i lepiej).
  • Czasem lepiej jest na początku nic nie powiedzieć, a w domu na spokojnie przygotować jakąś odpowiedź – oczywiście w taki sposób, żeby potem można było składać wnioski dowodowe.
  • Urzędnicy rzadko kiedy wchodzą z kontrolą i dokumentacji księgowej i pozostałej dokumentacji. No a skoro tak, to zwykle jest czas na jej przeanalizowanie i dostarczenie do urzędu – po to, żeby dać odpór argumentom organu.
  • Staramy się składać jak najwięcej wniosków dowodowych. W podanym case study zawsze mogły być przerwy w dostawie prądu i większe zepsucia w magazynie owoców, wreszcie niesprzedane owoce mogły pójść na przeoranie w ziemię i tak dalej.
  • W miarę możliwości nie odbierać nic osobiście, jeśli jest to przywożone od organów skarbowych, a rodzinie powiedzieć, że ma zakaz odbioru korespondencji. A jak coś przychodzi przed Bożym Narodzeniem lub przed końcem roku, to już uważać szczególnie!
  • Zastanówmy się, który sąsiad mógł mieć do nas pretensje i napisać donos – dobrze wiedzieć, kto pod nami dołki kopie.

 

 

O czym jeszcze chciałbym wspomnieć

W zasadzie to prawie wszystko na dziś. Ten case dotyczył co prawda branży rolniczej, ale prawidłowości w nim przekazane znajdują zastosowanie w wielu rożnych dziedzinach gospodarki, więc lepiej zapamiętajcie te kilka punktów związanych z kontrolą podatkową! No a jeśli macie podobne problemy i potrzebujecie wsparcia specjalisty, to piszcie (fajne case study też wskazane – po analizie mogę wrzucić na bloga). A na sam koniec przypominam o newsletterze Białych Kołnierzyków, na który powinieneś / powinnaś zapisać się już teraz (jeśli jeszcze tego nie zrobiłeś/aś)! Tak dla własnej korzyści (no, może trochę i mojej). Link do zapisów tutaj

 

Zdjęcie ilustrujące wpis jest poglądowe! Osoby, rzeczy lub sytuacje przedstawione na zdjęciu NIE mają bezpośredniego związku z treścią niniejszego wpisu!

Maseczki i VAT

Minęły jakieś 2 miesiące od rozpoczęcia epidemii w Polsce, a już dochodzą do mnie sygnały, że maseczki to towar, który może być używany w karuzelach. No a skoro tak, to pokusiłem się o coś w rodzaju szybkiej analizy SWOT takiego biznesu. Takie kręcenie karuzel na maseczkach to bowiem dość specyficzna sytuacja, różniąca się pewnymi detalami od codzienności przestępstw VAT-owskich.

 

Szanse

Teoretycznie jest potencjał, bo ssanie (popyt) na rynku na ten towar w dalszym ciągu występuje – do tego jest to ssanie w całej UE, co uprawdopadabnia wywóz niektórych typów maseczek w ramach WDT. A trzeba wiedzieć, tzw. maseczki chirurgiczne typu FFP1, a więc chyba najpopularniejsze, mogą być wywożone do krajów UE bez konieczności powiadamiania o tym Ministerstwa Zdrowia (takie notyfikacje są konieczne w przypadku maseczek FFP2 i FFP3).

Do tego można dodać ciekawą okoliczność: wiele podmiotów zaangażowało się w handel maseczkami. No i jest on prowadzony „na dziko”, tzn. nie ma zbyt wielu oficjalnych dystrybutorów z tradycjami – na rynku panuje wolna amerykanka. W takich warunkach łatwiej jest operować grupom przestępczym.

Poza tym wyroby tego typu nie są objęte split paymentem (stan prawny na 20 kwietnia 2020 roku). Kolejna istotna kwestia: minister Szumowski ogłosił, że noszenie maseczek powinno być obowiązkowe do czasu wynalezienia szczepionki. A skoro tak, to popyt powinien być w miarę stabilny.

Tak czy inaczej mielibyśmy tutaj potencjalnie do wyboru 4 podstawowe warianty zarabiania na VAT.

 

 

1. Wariant klasyczny ze znikającym VAT-em

Maseczki bez VAT-u są wprowadzane na polski rynek przez znikających podatników i sprzedawane różnym podmiotom, a VAT od takiej transakcji nie jest odprowadzany do budżetu i na tym się w zasadzie kończy. Tzn. kończy dla przestępców, bo do firm, które kupiły od nich takie maseczki, mogłaby zapukać skarbówka. W tym wariancie VAT-owcy zarabiają więc 23% minus koszty, co dałoby zapewnie 8 – 15% na czysto, w zależności od umiejętności poukładania całego schematu i optymalizacji kosztów. Pierwsze pytanie, jakie się tutaj nasuwa, to skąd wziąć maseczki w dobrej cenie, najlepiej, żeby były bez VAT-u…? A chociażby z Chin – chyba najłatwiej, gdyby były sprowadzone przez polską firmę na zasadach tzw. procedury 42. Czyli maseczki przechodzą odprawę celną np. w Hamburgu i jest to równoznaczne z tym, że obowiązek opłacenia VAT-u powstaje dopiero w 15 dniu miesiąca następującego po miesiącu, w którym miało miejsce WNT (czyli gdy transport z Hamburga przybył do Polski) lub w dniu wystawienia faktury sprzedażowej tego towaru już w Polsce – w zależności, co byłoby pierwsze. Koszt ustanowienia przedstawiciela fiskalnego, który po stronie niemieckiej ogarnie papierologię, wynosił ze 2 lata temu nieco ponad 200 Euro / rozliczenie. Do tego oczywiście dochodzi oczywiście koszt cła, transportu itp. Ale z VAT-em spokój na pewien czas (i to wystarczy).

Przy dużym zapotrzebowaniu z zagranicy sensowny wydawałby się wariant z kompensowaniem VAT-u podobny do tego, jaki mieliśmy w branży handlu elektroniką. Czyli maseczki są wprowadzane na polski rynek przez znikającego podatnika (VAT na pierwszym etapie obrotu w Polsce nie jest odprowadzany), przechodzą przez łańcuch firm, a na końcu jakieś duże przedsiębiorstwo sprzedaje je za granicę i zbija sobie tym samym VAT należny. Prosty schemat, gdzie nie trzeba występować o zwroty (opisałem go już szerzej przy omawiamy tematu mafii VAT w branży elektronicznej).

 

Zagrożenia

Pierwsze, co rzuca się tutaj w oczy, to stosunkowo mała zyskowność w zestawieniu z nie najlepszą możliwością reinwestowania zgromadzonego kapitału. Przykładowo w przypadku handlu elektroniką sprzedany towar można było szybko zastąpić kolejnym towarem, ponieważ nie było specjalnych problemów z nabyciem np. nowych smartfonów i wprowadzeniem ich na terytorium Polski. Można więc było obrócić kapitałem 2, a nawet i 3 razy w miesiącu. Tymczasem na transport maseczek z Chin drogą morską trzeba czekać 4 – 7 tygodni, co nieco blokuje możliwość szybkiego rotowania posiadanym kapitałem. Teoretycznie pewnym rozwiązaniem jest tu znacznie szybszy transport kolejowy (kilkanaście dni), ale wtedy trzeba by się odprawiać w Polsce albo przewozić maseczki na własną rękę np. z Białorusi. Alternatywnie w grę wchodzi transport lotniczy, który jednak średnio się nadaje dla większych ilości towarów ze względu na koszty. A koszty muszą być jak najniższe, żeby można było być na tyle konkurencyjnym cenowo, aby sprzedać maseczki w Polsce na pniu. Szybkość transakcji jest bowiem szczególnie istotna przy tego typu przestępczych przedsięwzięciach.

Czy funkcjonariusze skarbowi byliby w stanie szybko namierzyć taki proceder?

To zależy. Na pewno przy dużej skali oszustw opartych o odprawy w Hamburgu, po jakimś czasie mogłyby np. wyjść rozbieżności w systemie Intrastat – niemieccy przedstawiciele fiskalni bowiem z automatu zgłaszają taki import spoza obszaru UE, podobnie też raczej niemieckie służby celne, gdyby podatnik rozliczał się na cle sam. Tymczasem po polskiej stronie nie byłoby wpłat VAT-u, co prędzej czy później by wyszło. Pytanie tylko kiedy – może już po kilku miesiącach, a może np. za jakiś rok…? Szczerze mówiąc zależałoby to również od tego, czy polskie organy podatkowe uznałyby maseczki za produkt podwyższonego ryzyka. Bo jeśli tak, to gdyby tylko wyszły rozbieżności z Intrastatu, to można by przeprowadzić analizę, jakie to firmy po polskiej stronie mogą nie odprowadzać VAT-u. Jeśli wyszłoby, że są to np. spółki, który przez jakiś czas nie przejawiały żadnej aktywności biznesowej (tzw. śpiochy), a nagle widać wśród nich zjawisko handlowania maseczkami na szerzą skalę, to mamy jakiś wskaźnik. W każdym razie można zaryzykować stwierdzenie, że maseczkowi VAT-owcy mieliby nieco czasu na działanie.

Aktualizacja! 

Dosłownie kilka godzin po wypuszczeniu tego tekstu dotarły do mnie informacje, że rządzący planują znieść cło i VAT na importowane maseczki. Jeśli rzeczywiście do tego dojdzie, to może nastąpić małe przetasowanie!

 

 

2. Wariant karuzelowy

Tutaj początkowa cena maseczek nie gra jakiejś wielkiej roli, ponieważ i tak będą one krążyć wielokrotnie pomiędzy różnymi firmami w tej samej karuzeli. No a jeśli tak, to z pewnością na siebie zarobią – i to wielokrotnie. Zresztą w ekstremalnej wersji maseczki jako takie nawet nie byłyby koniecznie potrzebne, ponieważ można „pracować na papierze”, czyli na samych fakturach, ale jednak posiadanie realnego towaru pomaga w pewnych kwestiach. Sam towar poza tym jest dość wdzięczny do transportu, bo jest lekki i dość drogi w stosunku do objętości. Oczywiście, nie ma tutaj porównania chociażby do smartfonów czy granulatu złota, ale i tak nie jest źle.

 

Zagrożenia

Po pierwsze zdawanie się na łaskę skarbówki w temacie zwrotu to w dzisiejszych czasach nie takie hop – siup. Tak naprawdę bowiem temat jest na tyle świeży, że nie znamy jeszcze potencjalnego zachowania się funkcjonariuszy skarbowych w przypadku widocznie zwiększonej liczby występowania o zwroty z tytułu eksportu maseczek. Tutaj oczywiście zakładam, że służby skarbowe prowadziłyby jakieś statystyki odnośnie zwrotów związanych z konkretnymi towarami. Nie ma za bardzo dostępnych danych, które by pokazywały, jak dużo maseczek FFP1 (czyli nieraportowanych do Ministerstwa Zdrowia) jest wywożonych obecnie z Polski. Całkiem możliwe, że mało, ponieważ na rodzimym podwórku jest bardzo duży popyt na ten towar, choć powoli i ten rynek się nasyca, a ceny spadają. No i teraz pokaźny wzrost eksportu maseczek i występowanie przy tym o zwroty VAT-u mogłoby nie ujść uwagi organów skarbowych. Czyli co? Czyli bardziej wnikliwe kontrole, zapewne też wstrzymywanie części zwrotów związanych z handlem tym konkretnym towarem. Wydaje się więc, że podejście pod taki sposób mieliby głównie starzy wyjadacze związani ze służbami, którzy mają odpowiednie układy w skarbówce. Bez tego byłoby ciężko.

Dodatkowo przydałoby się znać proporcje sprzedaży maseczek pod kątem stawek VAT – a mamy dwie, czyli 8% i 23%. Z dość oczywistych względów do karuzel bardziej nadaje się stawka 23%, no bo mamy większy zarobek. Właściwie to 8% do karuzel w ogóle się nie nadaje. Powstaje jednak pytanie, których maseczek typu FPP1 jest obecnie więcej w obrocie na polskim rynku – tych ze stawką 8% VAT, czy może 23%? Jeśli zdecydowaną większość stanowią maseczki ze stawką 8%, to nagły wzrost występowania w skali kraju o zwroty ze stawki 23% nasuwałby na myśl potencjalne rynkowe anomalie związane z wyłudzaniem zwrotów VAT. Takie rzeczy da się wyłapać, mając do dyspozycji odpowiednie dane statystyczne, a te teoretycznie mamy do dyspozycji dzięki super – hiper narzędziom analitycznym typu JPK_VAT.

Oczywiście kwestia tego, jak szybko ogarnęłaby się tutaj skarbówka, bo to też wielka niewiadoma. W każdym razie na możliwości wykrywcze KAS z pewnością negatywnie wpłynęło „maseczkowe szaleństwo”, jakie wybuchło wśród przedsiębiorców. Czyli bardzo wiele podmiotów starało się na tym towarze zarabiać, a im więcej potencjalnych celów do skontrolowania, tym trudniej dojść do faktycznych oszustów.

 

 

3. Wariant kombinowany

W tym przypadku mamy 2 sposoby zarabiania, zastosowane równocześnie:

a) wprowadzanie maseczek na polski rynek przez znikających podatników i „wkładanie do kieszeni” przywłaszczonego VAT-u,

b) no a po dalszym etapach obrotu występowanie o zwrot VAT-u tytułem wywozu maseczek poza Polskę (wywozu sfingowanego, rzecz jasna, bo towar i tak będzie sprzedany w Polsce).

Do tego właściwie można by dodać wariant c), czyli zakup maseczek w Polsce na 8% VAT, a potem fikcyjnie wyeksportowanie ich poza Polskę na 23% VAT i wystąpienie o zwrot podatku. Towar mógłby być przy tym rozprowadzony na polskim rynku, bez marży lub z marżą minimalną – rozprowadzającym byłby oczywiście znikający podatnik. Na pierwszy rzut oka wygląda to dość obiecująco, chociażby ze względu na relatywnie niskie ryzyko straty finansowej, gdyż maseczki tak czy inaczej sprzeda się na polskim rynku nawet w przypadku, gdy nie wyłudzi się nienależnego zwrotu.

 

Zagrożenia

W zasadzie podobne do tych opisanych powyżej. Tutaj największym problemem do przeskoczenia wydaje się takie uprawdopodobnienie obrotu, aby uzyskać zwrot VAT-u z US. Każdy z tych wariantów rzecz jasna wymagałby stworzenia odpowiednio rozbudowanej siatki firm, w której rozmyłby się ten zniknięty VAT. Jednak budowanie takich konstrukcji co bardziej profesjonalni VAT-owcy mają akurat opanowane.

Poważnym zagrożeniem byłoby też tutaj balansowanie na granicy opłacalności 15%, przyjętej dla karuzel VAT. Do tego dodajmy dużą podatność na wahania popytu – maseczek coraz więcej na rynku, ceny mogą lecieć, a VAT-owcy… No mogą wtopić na tym towarze, jeśli w pewnym momencie ceny mocno spadną albo np. z dnia na dzień nakaz noszenia zostanie zniesiony i popyt drastycznie spadnie.

 

 

4. Wariant ze zmianą stawek VAT

Chyba najprostszy sposób oszustw, który mógłby być zastosowany na mniejszą skalę. Czyli kupujemy maseczki na 8% VAT, a sprzedajemy na minimalnej marży na 23% VAT. Różnicę, czyli 15%, możemy włożyć do kieszeni i zniknąć nie odprowadzając podatku. Podobne zagrania to nic nowego – przykładowo kilka lat temu mieliśmy plagę „podmianek” stawek podatku dla oleju rzepakowego. VAT-owcy kupowali olej rzepakowy jadalny na stawce 5% VAT, po czym sprzedawali go dalej jako olej techniczny obłożony stawką 23% VAT. Olej był cały czas ten sam, ale różnica w stawkach trafiała do kieszeni przestępców.

 

Zagrożenia

Przede wszystkim balansujemy niebezpiecznie blisko progu opłacalności. Karuzele bowiem zaczynają się opłacać mniej – więcej od poziomu 15% stawki VAT. Zakup na stawce 8% i sprzedaż na stawce 23% VAT daje nam właśnie wspomniane 15% jako zysk – czyli granica. A trzeba do tego dodać, że rynek się nasycił maseczkami, ceny wręcz spadają, więc balansowanie na krawędzi mogłoby się zakończyć wtopą finansową. Taki sposób działania wydaje się więc na dzień dzisiejszy obarczony zbyt dużym ryzykiem.

 

A to ja w maseczce podczas spaceru – foto Instagram: bialekolnierzyki

 

 

Szybkie podsumowanie

Jeśli grupy przestępcze miałyby zainteresować się wyłudzeniami VAT-u na maseczkach, to chyba właśnie teraz byłby najlepszy moment. Ale główne problemy wydają się w zasadzie dwa:

– Pierwszy problem to niestabilność cenowa. O ile w przypadku takich towarów, jak smartfony, ceny nie zmieniały się szybko, to jeśli chodzi o maseczki typ FFP1, ciężko jest mówić o stabilności. Dodatkowo można się spodziewać dalszego spadku cen, gdyż wiele podmiotów jest zaangażowanych w handel tym towarem, a do tego produkcja jest uruchamiana na szerszą skalę również w Polsce.

– Drugim problemem jest mała przewidywalność popytu w okresie dłuższym, niż kilka miesięcy. O ile przy typowych towarach używanych w karuzelach, jak np. kawa czy artykuły spożywcze, popyt był względnie stały, to jeśli chodzi o maseczki może być różnie. Być może będziemy musieli je nosić przez najbliższe kilka miesięcy, ale co potem? Bez nakazu noszenia zapotrzebowanie na ten towar drastycznie spadnie, więc i jego potencjał pod kątem karuzel też się obniży.

Reasumując: biorąc pod uwagę wahania cen i niestabilność popytu nie wydaje się, aby maseczki były hitem na VAT-owych listach przebojów. Pewnie, jakieś wyłudzenia czy karuzele przy ich użyciu mogą się trafić, ale raczej nie będą miały skali porównywalnej chociażby do elektroniki oraz handlu metalami, że o paliwach nie wspominając. Po prostu jest tyle innych towarów, na których można spokojnie kręcić karuzele, że nie wydaje się, aby akurat maseczki miały być szczególnie atrakcyjnym towarem.

BTW gdyby ktoś był ciekaw, cóż to za książka na fotce, to jest to pozycja napisana przez Kazimierza Turalińskiego. Jeśli ktoś interesuje się tematyką przestępczości VAT-owskiej, to polecam.

 

Zdjęcie ilustrujące wpis jest poglądowe! Osoby, rzeczy lub sytuacje przedstawione na zdjęciu NIE mają bezpośredniego związku z treścią niniejszego wpisu!

Złoto i mafia VAT na celowniku skarbówki, czyli walka o zwroty VAT-u

O kontrowersyjnych akcjach KAS związanych ze wstrzymywaniem zwrotów VAT pisałem już na tym blogu niejednokrotnie. Dziś natomiast chciałbym Wam zaprezentować konkretny case, który pokazuje, jak trudno jest przedsiębiorcy wyjść obronną ręką ze starcia z aparatem skarbowym. Cała historia rozpoczęła się w roku 2013, ale trwa do dziś i najprawdopodobniej będzie trwać jeszcze kilka lat (tak, podobne sprawy ciągną się niestety latami).

 

„Złota” mafia VAT

Pewnego pięknego dnia do firmy Gold sp. z o.o. (nazwa zmieniona) oraz do 4 innych firm handlujących metalami kolorowymi przychodzą urzędnicy skarbowi i stawiają przedsiębiorcom bardzo poważne zarzuty: uczestnictwo w karuzeli VAT obracającej granulatem złota. Kwota strat, jakie miał tutaj ponieść Skarb Państwa, została oszacowana łącznie na kilka milionów PLN – tyle właśnie, zdaniem urzędników, miały wynosić nienależne zwroty podatku VAT wypłacone przez US w wyniku przedstawienia faktur dokumentujących nieistniejące zdarzenia gospodarcze. Beneficjentem miała być także spółka Gold, która takie zwroty otrzymała.

Jak miał wyglądać przestępczy schemat VAT

Urzędnicy skarbowi doszli do wniosku, że firmy A oraz B, które dostarczały granulat złota do spółki Gold i go fakturowały, nie mogły być rzeczywistymi dostawcami. Dostawcą miał być rzekomo ktoś inny, bliżej nieokreślony. Uznano, że dostawcy Gold sp. z o.o. (czyli wspomniane firmy A i B) nie mogli dysponować towarem, ponieważ na wcześniejszych etapach obrotu, to jest u poddostawców, miał występować obrót pustymi fakturami. No i ci poddostawcy, czyli firmy dostarczające granulat firmom A i B, mieli uczestniczyć w mechanizmie oszustwa podatkowego i towaru faktycznie nie posiadali – a jedynie go fakturowali. Problemem według funkcjonariuszy skarbowych było to, że dostawcy granulatu do Gold sp. z o. o. nie wykazali innych, wiarygodnych źródeł legalnego nabycia tego towaru. No a to w świetle obowiązujących przepisów prawa oznaczało, że firmy te nie były właścicielem tego towaru, ani jego samoistnym posiadaczem, nie mogły więc rozporządzać nim jak właściciel dokonując skutecznego wykonania umowy sprzedaży w postaci przeniesienia własności na rzecz zbywającego.

To ostatnie zdanie było dość rozbudowane, więc teraz je uproszczę: skarbówka uznała, że A i B wystawiały puste faktury, które umożliwiły spółce Gold wystąpienie o nienależny zwrot VAT-u z tytuły eksportu tego granulatu poza granice Polski. W każdym razie efekt był taki, że Urząd Celno-Skarbowy wydał decyzję o zmniejszeniu kwot podatku VAT naliczonego do zwrotu – przykładowo za jeden miesiąc zwrot „spadł” z blisko 180 tys. PLN na niecałe 400 PLN.

 

Prokuratura i ABW kontra mafia VAT

Równolegle z działaniami urzędników skarbowych oddział Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego we Wrocławiu, pod nadzorem Prokuratury Okręgowej w Legnicy i w związku z zawiadomieniem złożonym przez Dyrektora Urzędu Skarbowego we Wrocławiu, prowadził śledztwo w sprawie spółki Gold oraz jej dostawców i poddostawców. Jego przedmiotem miały być transakcje granulatem złota i srebra pomiędzy tymi firmami obejmujące lata 2011 – 2013, a szacowana kwota uszczupleń podatku VAT wynosiła tam ponad 9 milionów PLN.

Co ustaliły ABW i prokuratura

Zacznę od tego, że śledztwo, które przeprowadziły Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego oraz legnicka prokuratura, było zakrojone na dość szeroką skalę. W jego ramach przesłuchano ponad 150 świadków oraz zapoznano się z aktami innych postępowań przygotowawczych prowadzonych min. przez prokuratury okręgowe z Bydgoszczy, Gliwic czy Katowic. Do tego doszły materiały z postępowań kontrolnych i decyzji wydanych przez organy skarbowe oraz rozmaite analizy, dane z banków i tak dalej. Efekt? Umorzenie śledztwa. ⬇️ 

 

 

Co było powodem umorzenia śledztwa w sprawie spółki Gold?

Brak danych dostatecznie uzasadniających podejrzenie popełnienia czynu. Co prawda w toku śledztwa ustalono, że grupa przestępcza wyłudzająca VAT na granulatach złota i srebra rzeczywiście istniała i że poddostawcy spółki Gold byli znikającymi podatnikami, ale… Ale nie uzyskano dowodów na to, aby istniały jakieś powiązania przestępcze pomiędzy spółką Gold, a jej poddostawcami. Nie udowodniono także, aby szefostwo wspomnianej przed chwilą spółki wiedziało o tym przestępczym procederze. ⬇️ ⬇️ 

 

 

Oczywiście organowi kontroli skarbowej nie spodobało się takie postanowienie. Co więc zrobił…? Złożył zażalenie. Do akcji wkroczył wtedy Sąd Rejonowy w Legnicy, który jednak podzielił stanowisko prokuratury i wskazał, że analiza zgromadzonego materiału dowodowego doprowadziła do prawidłowych wniosków. ⬇️ 

 

 

 

Prokuratura masakruje skarbówkę

W tym momencie trzeba wspomnieć, że prokuratura w pewnych kwestiach wręcz „zmasakrowała” ustalenia funkcjonariuszy skarbowych. Teoretycznie powinno to być dość istotne dla przebiegu całej sprawy, a w praktyce… Nie wyprzedzajmy jednak faktów – na początek kilka ciekawych ustaleń prokuratury + mój komentarz.

Skarbówka nie uznaje wyników śledztwa przeprowadzonego przez organy ścigania

Zacznę od tego, że Urząd Kontroli Skarbowej twierdził, iż ABW spartaczyło swoją robotą i nie ustaliło rzeczywistego mechanizmu przestępstwa. Stanowiska tego nie potwierdziła ani prokuratura, ani sąd – zresztą przesłuchanie ponad 150 świadków i przeanalizowanie dokumentacji z wielu różnych spraw trudno nazwać brakiem chęci do rozwiązania sprawy. ⬇️ 

 

 

Dobór dowodów pod z góry założoną tezę

Kolejna sprawa to wybiórcze podchodzenie urzędników skarbowych do dowodów – nawiasem mówiąc dość częste w przypadku postępowań związanych ze wstrzymywaniem zwrotów VAT. Przykładowo z protokołów z czynności wglądu w dokumenty zgromadzone przez ABW we Wrocławiu wynika, że inspektor kontroli skarbowej ograniczył swoje czynności sprawdzające jedynie do przejrzenia faktur. Reszty ustaleń sprawdzać mu się nie chciało lub uznał, że nie ma takiej potrzeby.

Sprzeczne rozstrzygnięcia organów skarbowych

Następna rzecz, którą prokuratura wytknęła organom skarbowym w opisywanej sprawie, to niejednolite rozstrzygnięcia. Mówiąc w skrócie skarbówka przyjmowała różne schematy działania kontrahentów, a co gorsza także różne kierunki rozstrzygnięcia. Przykład? Zdaniem organów skarbowych kontrolerzy ustalili ponad wszelką wątpliwość, że dostawcy firmy Gold nie dysponowali granulatem złota, a z drugiej strony prowadzącym śledztwo zarzucono, że nie ustalili źródeł pochodzenia granulatu. No to był w końcu ten granulat, czy go nie było…? Oto jest pytanie! Ale, ale – to jeszcze nie koniec! Klasyczne samozaoranie skarbówki mieliśmy chociażby w takiej oto kwestii: US oparł swoją decyzję dotyczącą zmniejszenia zwrotów VAT-u na hipotezie, że faktury dostawców do spółki Gold nie odzwierciedlały prawdziwego zdarzenia, ponieważ dostawa granulatu złota podobno nie miała miejsca. Ci sami urzędnicy jednak nie kwestionowali już odsprzedaży granulatu przez spółkę Gold do zagranicznego kontrahenta, co było podstawą wystąpienia o zwrot podatku VAT. A skąd Gold sp. z o.o. miała niby wziąć ów granulat? Tego też nie ustalono. ⬇️ 

 

 

 

Podejście organów skarbowych do podatnika na przykładzie spółki Gold

W tym miejscu chciałbym się na chwilę zatrzymać… Ok, może źle to określiłem – nie tyle zatrzymać, co zaprezentować podejście organów skarbowych do podatnika oskarżonego o udział w przestępczym schemacie VAT. Wspomniałem już wcześniej o wybiórczym podejściu do kwestii dowodowych – po prostu funkcjonariusze US dobierali dowody pod przyjętą z góry tezę, ignorując jednocześnie ustalenia śledczych, które przemawiały na korzyść podatnika.

Kto może handlować granulatem złota, aby nie wydawało się to podejrzane?

Skarbówce wydało się także podejrzane, że Gold sp. z o.o. oprócz złota handluje także złomem. Takie podejście powstało zapewne dlatego, że ogólnie handel metalami w tamtym okresie był mocno narażony na nieprawidłowości. Tyle, że idąc tokiem rozumowania organów skarbowych, niebezpiecznie zbliżamy się do granic absurdu. No bo kto niby miał handlować granulatem złota i srebra, jak nie firma sprzedająca metale – może producent jogurtów czy hurtownia papiernicza…? Czy w ich przypadku handel złotem byłby mniej podejrzany niż dla firmy zajmującej się na co dzień obrotem metalami?

Zeznania świadków oraz domniemana inscenizacja dostawy

Ok, następna rzecz. Świadkowie potwierdzają, że granulat złota był dostarczony do spółki Gold oraz jeszcze do innej spółki. W zeznaniach tych świadków możemy znaleźć min.:

  • okoliczności nawiązania współpracy pomiędzy firmami,
  • sposób dostawy towaru oraz dokonywania płatności,
  • weryfikację faktur VAT z ilością faktycznie dostarczonego granulatu,
  • miejsce dostawy i fakt ważenia granulatu w siedzibach firm uczestniczących w transakcji (Gold i jej dostawcy),
  • opisy samochodów, którymi transportowano granulat.

Dodać należy, że zeznania te były spójne i zostały uznane przez śledczych za wiarygodne oraz korespondujące z pozostałymi dowodami w sprawie.

Co dalej…

Wątpliwości nie budził też sam fakt dostawy granulatu do zagranicznego kontrahenta – i bynajmniej nie jakiegoś znikającego podatnika! Odbiorcą była jedna z najbardziej renomowanych czeskich spółek akcyjnych, handlująca metalami kolorowymi już od XIX wieku. Spółka ta prowadziła również dokumentację odbioru granulatu złota od Gold sp. z o.o. oraz badała ten granulat pod kątem jego zgodności z deklarowaną jakością.

Ale, ale – to jeszcze nie koniec!

Jednym z dowodów był zapis z monitoringu, który zarejestrował przebieg zakupu granulatu przez Gold sp. z o.o. od dostawcy. Dodam jeszcze, że daty tych dostaw zgadzały się z terminami ujętymi na fakturach VAT dokumentujących transakcje kwestionowane przez skarbówkę.

Ok, jak do tych dowodów podeszła skarbówka?

Część zignorowała, część uznała za mało znaczące, a jeszcze inne obróciła przeciwko podatnikowi. Przykładowo nagranie z monitoringu zostało uznane przez skarbowców jako inscenizacja mająca za zadanie uprawdopodobnić dokonanie dostawy. No cóż…

 

Granulat złota – źródło reDollar.com

 

Ceny granulatu złota na celowniku skarbówki

Kontrolerzy skarbowi „wyłożyli się” także przy ustalaniu cen granulatu. Oto bowiem jednym z argumentów, jakie według skarbowców przemawiały za istnieniem przestępczego schematu, były podejrzanie niskie ceny zakupu złota przez spółkę Gold. Założenie urzędników było proste: skoro ktoś sprzedaje zbyt tanio, to znaczy, że naprawdę zarabia na podatku VAT, a nie na marży. Założenie takie generalnie pasuje do karuzel VAT, ale diabeł tkwi w szczegółach, jak to zwykle bywa.

Oto bowiem prokuratura stwierdziła, że urzędnicy skarbowy podeszli do wątku cenowego niewłaściwie i przyjęli założenia, które wcale nie musiały się spełnić w rzeczywistym obrocie. Przykłady poniżej:

  1. Granulat złota był w przeważającej części w stałej cenie wyrażonej w walucie polskiej, która to cena była ustalana na konkretny dzień (tzw. fix price). Tymczasem urzędnicy za cenę właściwą przyjęli ceny na LBMA (londyńska giełda kruszców) z dnia późniejszej dostawy. W sytuacji, gdy ceny złota rosły w danym okresie, mieliśmy więc tutaj pewne odchylenie pomiędzy założeniami urzędników, a realiami transakcji.
  2. Granulat kupowany przez Gold sp. z o.o. nie mieścił się w próbie 99,99% – właściwa klasyfikacja to próby w zakresie 99,9% – 99,97%. Różnica pozornie niewielka, ale… Ale oznacza to, że był to towar pozaklasowy i jako taki nie mógł być sprzedawany na LBMA, czyli londyńskiej giełdzie kruszców, z tzw. premią za wysoką jakość. Możliwe więc było kupienie na rynku takiego granulatu w cenie o 10 – 12% niższej niż granulatu mieszczącego się w próbie 99,99%. Tymczasem kontrolerzy skarbowi nie wzięli pod uwagę podobnych zależności i przyjęli cenę jak dla towaru najwyższej jakości – stąd rzeczywiste ceny zakupu wydały im się podejrzane, choć w rzeczywistości wcale takimi nie były.
  3. Zgodnie z ustaleniami prokuratury, urzędnicy skarbowi w sposób pobieżny podeszli dotyczących np. kosztów rafinacji granulatu (2-3% wartości materiału), zmienności cen na rynkach, czy zmienności cen walut. Te błędy, w połączeniu z różnicą w jakości, dawały urzędnikom zaburzony obraz transakcji. ⬇️ 

 

 

Właściwa klasyfikacja niektórych towarów – problem systemowy…?

Przy okazji: jeśli ktoś uważa, że podobne historie z błędami w wycenie towarów należą do rzadkości, to muszę go rozczarować. Przykład z innej branży, jaki opisywałem już na blogu (link), a tutaj wklejam fragment tamtego opisu:

No i wreszcie doszliśmy do naszych celników, którzy, niestety, niejednokrotnie sami mają trudności z odpowiednią klasyfikacją takich olejów. Cały problem jest na poziomie systemowym i już pokrótce przedstawiam, jak to wygląda w praktyce.

Otóż Izba Celna może oczywiście przeprowadzić badania olejów celem sprawdzenia, czy czasem nie „walą jej w rogi”. Urzędnicy pobierają więc próbkę i wysyłają do swojego laboratorium, w którym Pani laborantka dokładnie i wedle odpowiedniej procedury tę próbkę bada. Po wykonaniu owego badania wyniki wędrują na biurko urzędnika i tutaj zaczynają się niejednokrotnie „cyrki”, ponieważ taki urzędnik nie jest chemikiem i nie potrafi odpowiednio zinterpretować tychże wyników – po prostu bierze wzory, porównuje i autorytarnie stwierdza, czy dany olej jest ok w świetle przepisów, czy też nie jest. To o tyle bez sensu, że w zasadzie każdy olej jest inny i każdy posiada „własny odcisk palca” czyli zestaw unikalnych cech – w zasadzie można to interpretować tak, że żaden nie jest w 100% w porządku i można go zakwestionować pod kątem podatkowym (do pewnego stopnia, oczywiście).

Do pewnego momentu wiele firm miało poważne kłopoty, bowiem Izba Celna przedstawiała w sądzie takie wyniki badań zinterpretowane przez urzędników nie będących ekspertami, twierdząc przy tym, że mamy do czynienia z oszustwem, a sądy niejako z automatu przesądzały o „winie” przedsiębiorców, no bo przecież badania… Działo się tak mimo tego, że podobne dowody oparte o interpretacje urzędników „celnego” mogły być podważone praktycznie przez każdego chemika.

Tak było do czasu, aż jeden sprytny adwokat odwrócił sytuację w bardzo prosty sposób, a mianowicie na podstawie prawa o domniemaniu niewinności zażądał od Urzędu Celnego udowodnienia tego, że olej powinien mieć inny kod, niż przyznany – niby oczywiste, ale jakoś wcześniej nikomu to nie wychodziło. Do tej pory Urząd tylko negował zgodność ze wzorem, ale na dobrą sprawę nic nie udowadniał. No i wtedy właśnie wyszła niekompetencja urzędników, którzy również w innych sprawach zaczęli się na tej podstawie „wysypywać”, gdyż okazało się, że tak naprawdę się na tym nie znają i nie wiedzą, jak udowodnić oszustwo. Sędzia przyznał więc rację pozwanej firmie. Inni adwokaci dowiedzieli się o tym orzeczeniu i przyjęli podobną taktykę, a kolejne sądy też zaczęły orzekać na niekorzyść celników, choć oczywiście nie zawsze, bo w Polsce nie ma prawa precedensów.

 

Moment na małe podsumowanie

Czyli tak: prokuratura umarza śledztwo, ABW uznaje, że nie ma wystarczających dowodów, aby „przybić” spółce Gold udział w karuzeli VAT. Dodatkowo prezes wspomnianej spółki zamawia ekspertyzy u uznanych specjalistów ds. podatku VAT, które mówią, że:

  • podatnika można pozbawić prawa do odliczenia podatku od wartości dodanej dopiero po udowodnieniu, że podatnik był oszustem, ewentualnie wiedział lub powinien wiedzieć, iż jego kontrahent jest oszustem (a ten warunek nie został dostatecznie udowodniony przez funkcjonariuszy skarbowych!),
  • organy podatkowe nie mogą w sposób generalny wymagać, by podatnik zamierzający skorzystać z prawa do odliczenia VAT-u badał, czy podmioty działające na wcześniejszych etapach obrotu nie dopuszczają się nieprawidłowości lub przestępstwa, albo wymagać od podatnika, żeby posiadał potwierdzające to dokumenty.

No a ten granulat, którego według skarbówki mogło nie być – skąd się wziął…? Według prokuratury mógł być dostarczony chociażby z takich krajów, jak Rosja, Łotwa, Ukraina oraz Włochy. Prawdopodobnie został więc sprowadzony do Polski, przeszedł przez ręce znikających podatników na pierwszym lub drugim etapie obrotu, trafiając później do firm, które dostarczyły go spółce Gold.

Teoretycznie więc wszystko wskazuje na to, że skarbówka po przegranej bitwie powinna zweryfikować swoje stanowisko i odstąpić od naliczania VAT-u spółce Gold. Czy tak się stało w rzeczywistości…?

 

KAS nie składa broni

Co by nie mówić o skarbówce, to jednak na ogół walczą oni do końca – nawet, jak dostaną prawdziwy łomot na argumenty. Tak też i było w opisywanym dziś przypadku. Urząd Skarbowy złożył zażalenie na umorzenie śledztwa prowadzonego w sprawie spółki Gold przez prokuraturę (śledztwo to umorzono 31 grudnia 2015 roku). Sąd jednak nie przychylił się do wniosku skarbowców.

Najważniejsza rzecz: nie dopuścić do przedawnienia!

W zaistniałej sytuacji Dyrektor Izby Skarbowej we Wrocławiu wysłał tzw. ponaglajkę do legnickiego Ośrodka Zamiejscowego Urzędu Kontroli Skarbowej we Wrocławiu. W ponaglajce tej wprost zasugerowano, że w sprawie spółki Gold należy rozważyć podjęcie czynności zmierzające do zawieszenia lub przerwania biegu terminu przedawnienia rozliczenia VAT-u, co stałoby się wraz z końcem 2016 roku. Powód? Skomplikowany charakter sprawy. I nic to, że prokuratura i ABW już wcześniej umorzyły śledztwa – urzędnicy w tym przypadku uznali, że wiedzą lepiej i co zrobisz, jak nic nie zrobisz… ⬇️ 

 

 

Wynik starcia Skarbówka VS Podatnik: 2:0

W grudniu 2016 roku w Wojewódzkim Sądzie Administracyjnym we Wrocławiu zapadł wyrok w opisywanej dziś sprawie. Wyrok niekorzystny dla Gold sp. z o.o., na który z inicjatywy prezesa spółki wniesiono skargę kasacyjną do Naczelnego Sądu Administracyjnego.

W międzyczasie jeszcze Dolnośląski Urząd Celno – Skarbowy we Wrocławiu w 2017 roku wydał postanowienie o zawieszeniu śledztwa. Zawieszeniu, a nie umorzeniu, co jest istotną różnicą.

No i wreszcie mamy rok 2018, rozprawa w NSA (przypominam, że została wniesiona kasacja przez prezesa). Także i tutaj rozstrzygnięcie było niekorzystne dla spółki Gold. Skład sędziowski uznał, że organy skarbowe jednak miały rację pozbawiając Gold sp. z o.o. prawa do odliczenia podatku VAT z faktur za zakup granulatu. Czy słusznie…? Nie mnie oceniać wyrok NSA, jednak trzeba mieć świadomość, że nie zawsze takie wyroki zapadają po długich analizach materiału dowodowego – pokrótce przedstawiłem to w jednym z moich niedawnych wpisów p.t. Koronawirus kontra VAT

Ciekawostki dla koneserów przestępczości VAT-owskiej

Tak czy inaczej z samego uzasadnienia wyroku można wyczytać kilka interesujących rzeczy, jak chociażby sposób działania sprawców na niższych poziomach obrotu – cytuję:

Ponadto we wszystkich wskazanych podmiotach stwierdzono podobny schemat przepływu środków pieniężnych i rodzaj dokonywanych operacji na rachunkach bankowych. Podmioty te otrzymywały przelewy środków z rachunków firmy XXX tytułem częściowych zapłat za faktury w kwotach jednorazowych poniżej limitu rejestracji przez bank (poniżej równowartości 15 tys. Euro). Otrzymane środki były następnie wypłacane przez właścicieli w gotówce tego samego lub następnego dnia po zaksięgowaniu ich na rachunkach. Podmioty te nie zatrudniały pracowników, nie posiadały urządzeń pomiarowych ani samochodów do transportu.

Cóż, mogę tutaj dodać, że był to dość charakterystyczny schemat, szczególnie dla mniejszych karuzel VAT-owskich.

 

Rok 2020 – walka o VAT za granulat złota nadal trwa!

Mimo porażek przed polskim wymiarem sprawiedliwości, prezes spółki Gold nie poddał się i w kwietniu 2019 roku złożył do Europejskiego Trybunału Praw Człowieka skargę przeciwko Polsce. Cel: uzyskanie wyroku pilotażowego, który w przyszłości mógłby pomóc polskim przedsiębiorcom w starciach z administracją skarbową. Przewidywany termin rozstrzygnięcia sprawy: prawdopodobnie rok 2025 (choć kto wie, czy nie potrwa to dłużej ze względu na pandemię koronawirusa).

Tak więc widzicie, że walka z aparatem skarbowym może przypominać kopanie się z koniem – tutaj akurat kopanina owa trwała od 2013 roku, kiedy to urzędnicy zaczęli kwestionować zasadność zwrotów na rzecz spółki Gold. Wyrok ETPC zapadnie zaś +- po 12 latach, a dojście do niego kosztować będzie masę czasu i nerwów ze strony oskarżonych. No i pieniądze – przykładowo sam zwrot kosztów postępowania kasacyjnego, jakie poniósł prezes spółki z o.o., wyniosły ponad 10 tys. PLN. A gdzie tutaj jeszcze honoraria dla prawników… W każdym razie chyba jedynie prawnicy mogą być zadowoleni z takiego poziomu skomplikowania i rozległości spraw o VAT, bo daje im to dobre pole do zarobku (zwłaszcza przy wyższych kwotach). I taką oto konkluzją zakończę dzisiejszy wpis – każdemu, kto przeczytał do końca, szczerze gratuluję, bo nie było to łatwe zadanie.

Chociaż moment…

Skoro dotarłeś / dotarłaś aż tutaj, to znaczy, że naprawdę interesuje Ciebie tematyka związana z VAT-em lub też z przestępczością gospodarczą w ogóle. Co prawda zapowiadanej przeze mnie książki o VAT-owcach na moment tworzenia tego wpisu jeszcze nie wydałem, ale być może zechcesz wziąć pod uwagę inną opcję. Jest nią zapisanie się na nasz newsletter, dzięki któremu będziesz otrzymywać na bieżąco ciekawe informacje związane z praktycznym zastosowaniem prawa w biznesie. Jak to zrobić? Wystarczy kliknąć ➡️ tutaj

Zdjęcie ilustrujące wpis jest poglądowe! Osoby, rzeczy lub sytuacje przedstawione na zdjęciu NIE mają bezpośredniego związku z treścią niniejszego wpisu!